Sông Gâm Chảy Về Đâu

Xổ số điện toán Vietlott chính thức ra mắt tại Việt Nam từ tháng 7/2016. Sau hơn một năm xuất hiện và tạo ảnh hưởng lớn đến thị trường Việt Nam với những giải thưởng độc đắc lên đến hàng trăm tỷ đồng và nhiều chiêu bài marketing, Vietlott đã không còn xa lạ với người dân nước ta. Tại TP.HCM cũng như nhiều tỉnh thành khác trên cả nước, thật không khó để bắt gặp những đại lý của thương hiệu sổ xố này với sắc đỏ nổi bật. Với lượng vé bán ra khổng lồ thì dù với mệnh giá không lớn, doanh thu của Vietlott hẳn không phải là con số nhỏ, nhưng thực sự người đứng sau Vietlott là ai và bằng cách nào họ đặt chân vào lĩnh vực vốn dĩ thuộc độc quyền nhà nước này?

Kinh doanh xổ số – Lĩnh vực độc quyền nhà nước và hợp đồng hơp tác kinh doanh

Theo Điều 23 Nghị định 30/2007/NĐ-CP và Nghị định 78/2012/NĐ-CP thì “Doanh nghiệp kinh doanh sổ xố là công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, do nhà nước sở hữu 100% vốn”. Như vậy, theo luật thì chỉ có doanh nghiệp nhà nước mới được độc quyền kinh doanh sổ xố, doanh nghiệp tư nhân không được phép đặt chân vào. Lĩnh vực kinh doanh này ít biến động, ổn định nên đảm bảo nguồn thu. Ngày 26/10/2015, Vietlott ký kết hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC) với tập đoàn Berjaya (Malaysia). Giá trị của hợp đồng BCC giữa Vietlott và Berjaya lên đến hơn 210 triệu USD, theo đó, đối tác Berjaya sẽ cung cấp toàn bộ trang thiết bị từ máy quay số tới các thiết bị đầu cuối để vận hành loại hình xổ số điện toán của Vietlott. Tuy nhiên, tỷ lệ lợi nhuận trên doanh thu mà Berjaya sẽ nhận được không được tiết lộ và vẫn là một con số bí ẩn. Việc ký kết hợp đồng BCC được đánh giá là hợp lý khi lĩnh vực xổ số điện toán là lĩnh vực mới xuất hiện tại Việt Nam, chúng ta chưa có kinh nghiệm vận hành và quản lý cũng như trang thiết bị phù hợp trong khi Berjaya đã có kinh nghiệm vận hành dịch vụ này tại nhiều quốc gia. Tập đoàn Berjaya được thành lập năm 1984, là tập đoàn đa ngành từ bán lẻ, tài chính, du lịch, bất động sản, công nghệ, kinh doanh xổ số… Đã có tên trong danh sách các nhà đầu tư lớn tại Việt Nam hơn một thập kỷ nay, Berjaya có nhiều dự án bất động sản tại trải dài từ Bắc vào Nam nhưng cũng không ít lần bị rút giấy phép do không thực hiện dự án.

Hợp đồng BCC – Có phá vỡ quy định độc quyền nhà nước

Theo khoản 9 Điều 3 Luật Đầu tư 2014 thì hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC) là: “Hợp đồng được ký giữa các nhà đầu tư nhằm hợp tác kinh doanh, phân chia lợi nhuận, phân chia sản phẩm mà không thành lập tổ chức kinh tế”. Như vậy, việc ký kết hợp đồng BCC không phá vỡ thế độc quyền của nhà nước trong lĩnh vực kinh doanh xổ số, Berjaya cũng không trở thành cổ đông của Vietlott. Thỏa thuận này chỉ tựa như Berjaya đóng góp công cụ để Vietlott thực hiện kinh doanh, sau đó một phần lợi nhuận sẽ chảy về túi của Berjaya. Ngoài ra, pháp luật cũng không hạn chế lĩnh vực ký kết hợp đồng BCC vì về bản chất, đây là hợp đồng dân sự và mọi hoạt động kinh doanh của Vietlott vẫn nhân danh chính mình, không có chút dính dáng đến Berjaya. Như vậy, từ những phân tích trên, ta thấy việc ký kết một hợp đồng hợp tác kinh doanh với nhà đầu tư nước ngoài không phá vỡ thế độc quyền nhà nước trong lĩnh vực xổ số. Tuy nhiên, việc kinh doanh này có mang lại lợi ích lâu dài cho xã hội hay không, ngoài lợi nhuận thì Berjaya còn nhận được lợi ích gì nữa hay lợi nhuận thu về từ Vietlott sẽ đóng góp thế nào cho sự phát triển của đất nước thì vẫn còn là những câu hỏi cần suy ngẫm thêm. Trân trọng./ Investpush Legal