Vạn Thịnh Phát Giết Người Diệt Khẩu

Vụ án Vạn Thịnh Phát (hay Đại án Vạn Thịnh Phát), cũng được Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh gọi là vụ án Trương Mỹ Lan và đồng phạm, là một vụ bê bối kinh tế, tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng diễn ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) do tỷ phú Trương Mỹ Lan cầm đầu trong hơn 10 năm. Tổng cộng đã có 86 người bị truy tố, và tổng số tiền thiệt hại của vụ án lên tới 677.000 tỷ đồng (tương đương 27 tỷ USD) thông qua việc lừa đảo giải ngân thông qua các hồ sơ cho vay của Ngân hàng SCB lên tới 1 triệu tỷ đồng (tương đương 44 tỷ USD), trở thành một trong các vụ bê bối kinh tế lớn nhất trong lịch sử Việt Nam và vượt qua bê bối 1Malaysia Development Berhad ở Malaysia, trở thành vụ bê bối tham nhũng lớn nhất Đông Nam Á. Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, vụ bê bối này có thể là một trong những vụ lừa đảo tài chính lớn nhất trong lịch sử thế giới. Vụ bê bối Vạn Thịnh Phát được phơi bày trong bối cảnh chiến dịch đốt lò của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khởi xướng được đẩy mạnh lên cao nhất khi nhiều cán bộ cấp cao và kể cả Chủ tịch nước đều có liên quan. Trước khi Trương Mỹ Lan bị bắt giữ, nhiều Chủ tịch Tập đoàn lớn ở Việt Nam cũng đã bị tạm giam và khởi tố hình sự. Trong quá trình bê bối được phát hiện và nhiều cá nhân bị bắt giữ, nhiều cuộc biểu tình, căng băng rôn phản đối, đòi quyền lợi của người dân cũng đã được diễn ra trước các trụ sở, chi nhánh của Ngân hàng SCB.

Trương Mỹ Lan thâu tóm, nắm giữ số lượng cổ phần gần tuyệt đối của Ngân hàng SCB

Cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao kết luận, trong khoảng thời gian từ năm 2012 đến tháng 10/2022, Trương Mỹ Lan đã thâu tóm, nắm giữ trên thực tế số lượng cổ phần gần tuyệt đối của Ngân hàng SCB (từ 85% đến 91,5% cổ phần), qua đó trở thành cổ đông có “quyền lực" để chỉ đạo, điều hành, thực chất là thao túng toàn bộ hoạt động của Ngân hàng SCB, phục vụ cho các mục đích khác nhau của mình.

Trương Mỹ Lan cùng nhiều đồng phạm đã thực hiện một chuỗi hành vi gồm: tuyển chọn, bố trí nhân sự thân tín của mình vào các vị trí chủ chốt tại Ngân hàng SCB; thành lập một số đơn vị thuộc Ngân hàng SCB chuyên trách cho vay, giải ngân theo yêu cầu của Trương Mỹ Lan.

Trương Mỹ Lan thành lập, sử dụng hàng ngàn công ty “ma”, thuê nhiều cá nhân; câu kết với các cá nhân đứng đầu nhiều doanh nghiệp liên quan để thực hiện tội phạm; thông đồng với nhiều công ty thẩm định giá để nâng khống giá trị tài sản bảo đảm.

Bị can này cũng tạo lập số lượng rất lớn hồ sơ vay vốn khống để rút tiền từ Ngân hàng SCB; lập phương án rút tiền, “cắt đứt” dòng tiền sau giải ngân; bán nợ xấu, bán các khoản cấp tín dụng trả chậm để giảm dư nợ tín dụng, giảm nợ xấu, để che giấu sai phạm; mua chuộc, tác động người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan Nhà nước làm trái công vụ.

Từ đó, Trương Mỹ Lan và đồng phạm, với những vị trí, vai trò khác nhau, thực hiện nhiều tội phạm xâm phạm về sở hữu, xâm phạm hoạt động của Ngân hàng, hoạt động đúng đắn của cơ quan Nhà nước, trong đó nhiều tội phạm được thực hiện dưới dạng đồng phạm có tổ chức, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, chiếm đoạt và gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn.

Sử dụng SCB như một công cụ tài chính

Bằng cách thâu tóm, nắm giữ cổ phần, chi phối, điều hành hoạt động ngân hàng thông qua các đối tượng chủ chốt, Trương Mỹ Lan đã sử dụng SCB như một công cụ tài chính, huy động tiền gửi và vốn từ các nguồn khác, sau đó chỉ đạo rút tiền bằng cách tạo lập các khoản vay khống, phục vụ cho mục đích cá nhân.

Để rút được tiền, Trương Mỹ Lan đã điều hành, chỉ đạo các cá nhân thân tín, giữ vai trò chủ chốt tại SCB và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát tổ chức thành lập nhiều bộ phận, đơn vị, công ty, thuê và sử dụng hàng nghìn cá nhân, câu kết chặt chẽ với nhau, thông đồng với các Công ty Thẩm định giá, triển khai rút tiền.

Cụ thể, Trương Mỹ Lan đã thành lập các đơn vị thuộc SCB chỉ để cho vay, giải ngân theo yêu cầu của Trương Mỹ Lan.

Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo Đinh Văn Thành, Chủ tịch Hội đồng quản trị; Võ Tấn Hoàng Văn, Tổng Giám đốc SCB, Nguyễn Phương Hồng, Phó Tổng Giám đốc SCB thành lập 3 đơn vị cho vay để phục vụ các khoản vay gồm: Trung tâm kinh doanh khách hàng Wholesale, Kênh kinh doanh trực tiếp thuộc Khối doanh nghiệp, Kênh kinh doanh trực tiếp thuộc Khối Dịch vụ ngân hàng và tài chính cá nhân.

Cả 3 đơn vị này có chức năng cho vay như các Chi nhánh nhưng trực thuộc quản lý điều hành của Hội sở SCB, không có bộ phận kho quỹ và con dấu riêng mà sử dụng con dấu của đơn vị khác khi hoạt động và chỉ lập hồ sơ cho vay đối với các khoản vay của Trương Mỹ Lan.

Trong đó, từ ngày 3/6/2020 đến ngày 24/6/2022, 3 đơn vị cho vay này đã lập hồ sơ, giải ngân cho 396 khoản vay/tổng dư nợ là 212.725 tỷ đồng, trong đó dư nợ gốc là 185.183 tỷ đồng, nợ lãi/phí là 27.542 tỷ đồng (chiếm 38,27% dư nợ gốc các khoản vay của Trương Mỹ Lan).

Tuyên án tử hình bị cáo Trương Mỹ Lan

Sau hơn 01 tháng xét xử đại án Vạn Thịnh Phát, Tòa án nhân dân TPHCM tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan tử hình về tội Tham ô tài sản; 20 năm về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; 20 năm tù về tội Đưa hối lộ. Tổng hợp hình phạt chung là tử hình.

Hội đồng xét xử xác định, Trương Mỹ Lan chiếm đoạt của SCB hơn 677.000 tỷ đồng, tuy nhiên bị cáo đã nộp tiền khắc phục hậu quả nên chỉ còn bồi thường hơn 673.800 tỷ đồng.

Tòa nhận định, thực chất bị cáo Lan là chủ SCB, có quyền điều hành cao nhất tại SCB. Bị cáo Lan không chỉ chi phối về tài chính mà còn chi phối cả nhân sự của SCB.

Dù không quản lý điều hành trực tiếp nhưng bị cáo Lan có vai trò cao nhất, có quyền quyết định toàn bộ tại SCB.

Từ đó, bị cáo Trương Mỹ Lan sử dụng SCB như công cụ tài chính, huy động vốn từ các tổ chức cá nhân, rồi sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để lập hồ sơ vay khống, nâng giá tài sản đảm bảo; đưa tài sản không đủ pháp lý, rút tài sản có giá trị lớn hóa đổi bằng tài sản có giá trị thấp hơn để rút tiền SCB.

Về thiệt hại của vụ án, từ 2012 - 2022, SCB đã giải ngân cho nhóm bị cáo Trương Mỹ Lan hơn 2.500 khoản vay với tổng số tiền hơn 1 triệu tỷ đồng, chiếm 93% số tiền cho vay của ngân hàng.

Đến năm 2022, nhóm bị cáo Lan còn 1.284 khoản vay, dư nợ tại SCB hơn 677.000 tỷ đồng (gần 484.000 tỷ đồng dư nợ gốc, hơn 193.000 tỷ tiền lãi), nằm trong nhóm không có khả năng thu hồi.

Về tội Tham ô tài sản, Viện Kiểm sát cho rằng hành vi của bị cáo Trương Mỹ Lan và đồng phạm trong suốt 10 năm được chia thành 2 giai đoạn.

Với hành vi phạm tội xảy ra trước ngày 1/1/2018, xử lý theo điều khoản tương ứng là điều 179 "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng".

Còn hành vi của bị cáo Lan xảy ra từ 0 giờ ngày 1/1/2018 sẽ xử lý theo Bộ luật Hình sự mới, tương ứng với tội Tham ô tài sản.

Hội đồng xét xử nhận định Viện Kiểm sát cáo buộc bị cáo Trượng Mỹ Lan phạm tội tham ô tài sản là đúng.

NHÓM TỘI THAM Ô TÀI SẢN, VI PHẠM QUY ĐỊNH VỀ HOẠT ĐỘNG NGÂN HÀNG, HOẠT ĐỘNG KHÁC LIÊN QUAN ĐẾN HOẠT ĐỘNG NGÂN HÀNG

2. BÙI ANH DŨNG (cựu Chủ tịch HĐQT SCB) chung thân về tội tham ô tài sản, 19 năm tù vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng. Tổng hợp hình phạt là chung thân.

3. TẠ CHIÊU TRUNG (cựu Tổng Giám đốc Công ty CP Tài chính Việt Vĩnh Phú, cựu thành viên HĐQT SCB) 15 năm tội tham ô tài sản, 5 năm tù vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Tổng hợp 20 năm tù

4. VÕ TẤN HOÀNG VĂN (cựu Tổng Giám đốc SCB) chung thân tội tham ô tài sản, 19 năm tù vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Tổng hợp là tù chung thân.

6. TRƯƠNG KHÁNH HOÀNG (cựu quyền Tổng Giám đốc SCB) 18 năm tù.

7. TRẦN THỊ MỸ DUNG (cựu Phó Tổng Giám đốc SCB) 16 năm tù.

8. HỒ BỬU PHƯƠNG (cựu Chủ tịch HĐQT Công ty CP Chứng khoán Tân Việt (TVSI), cựu Phó Tổng Giám đốc phụ trách tài chính Tập đoàn VTP) 20 năm tù.

9. NGUYỄN PHƯƠNG ANH (cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty Sài Gòn Peninsula) 17 năm tù.

10. ĐẶNG PHƯƠNG HOÀI TÂM (cựu Phó Trưởng phòng văn phòng HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn VTP) 15 năm tù.

11. TRƯƠNG HUỆ VÂN (cựu Tổng Giám đốc Công ty Tập đoàn quản lý Bất động sản Windsor) 17 năm tù.

12. DƯƠNG TẤN TRƯỚC (cựu Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất Tường Việt) 11 năm tù.

* NHÓM TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH VỀ CHO VAY TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG HOẶC VI PHẠM QUY ĐỊNH VỀ HOẠT ĐỘNG NGÂN HÀNG, HOẠT ĐỘNG KHÁC LIÊN QUAN ĐẾN HOẠT ĐỘNG NGÂN HÀNG:

13. UÔNG VĂN NGỌC ẨN (cựu Tổng Giám đốc, Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng SCB) 3 năm tù nhưng được hưởng án treo.

14. NGUYỄN VĂN THANH HẢI (cựu Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng SCB) 13 năm tù.

15. NGUYỄN THỊ PHƯƠNG LOAN (cựu thành viên HĐQT Ngân hàng SCB) 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.

16. VÕ THÀNH HÙNG (cựu thành viên HĐQT Ngân hàng SCB) 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.

17. TRẦN THUẬN HÒA (cựu thành viên HĐQT Ngân hàng SCB) 4 năm tù.

18. LÊ KHÁNH HIỀN (cựu Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB) 5 năm tù.

19. HOÀNG MINH HOÀN (cựu Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB) 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.

20. BÙI NHÂN (cựu phó tổng Giám đốc Ngân hàng SCB) 9 năm tù.

21. DIỆP BẢO CHÂU (cựu Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB) 10 năm tù.

22. PHẠM VĂN PHI (cựu Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB) 8 năm tù.

23. NGUYỄN ANH PHƯỚC (cựu Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB) 3 năm nhưng cho hưởng án treo.

24. NGUYỄN CỬU TÍNH (cựu Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB) 10 năm tù.

25. ĐỖ PHÚ HUY (cựu Chủ tịch Ủy ban kinh doanh và đầu tư Ngân hàng SCB) 14 năm tù.

26. VÕ VĂN TƯỜNG (cựu Giám đốc phòng tái thẩm định Ngân hàng SCB) 2 năm tù.

27. KHỔNG MINH THẾ (cựu Phó Giám đốc khối phê duyệt tín dụng Ngân hàng SCB) 6 năm tù.

28. TRẦN HOÀNG GIANG (cựu Phó Giám đốc khối phê duyệt tín dụng SCB) 3 năm tù.

29. TỪ VĂN TUẤN (cựu Phó Giám đốc khối doanh nghiệp SCB) 8 năm tù.

30. PHẠM MẠNH CƯỜNG (cựu Giám đốc phòng tái thẩm định SCB) 3 năm tù cho hưởng án treo.

31. NGUYỄN HUỲNH LAN CHI (cựu Trưởng phòng tái thẩm định SCB) 3 năm tù cho hưởng án treo.

32. MAI HỒNG CHÍN (cựu Giám đốc Phòng tái thẩm định thuộc Khối Tái thẩm định SCB) 10 năm tù.

33. MAI VĂN SÁU NHỞ (cựu Trưởng phòng tái thẩm định SCB) 12 năm tù.

34. LƯƠNG THỊ HỒNG QUẾ (cựu Giám đốc phòng phê duyệt tín dụng khách hàng DN SCB) 3 năm tù.

35. LÊ ANH PHƯƠNG (cựu Giám đốc Chi nhánh Sài Gòn SCB) 7 năm tù.

36. PHAN TẤN KHÔI (cựu Giám đốc Chi nhánh Đông Sài Gòn SCB) 7 năm tù.

37. LƯU CHẤN NGUYÊN (cựu Giám đốc Phòng giao dịch Bảy Hiền SCB) 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.

38. HỒ BẢO NGỌC (cựu Giám đốc Vùng 2 Ngân hàng SCB) 6 năm tù.

39. NGUYỄN ANH THÉP (cựu Phó Giám đốc SCB CN Cống Quỳnh; cựu Giám đốc SCB CN Sài Gòn) 6 năm tù.

40. VÕ TRIỆU LÂN (cựu Giám đốc chi nhánh Chợ Lớn SCB) 5 năm tù.

41. NGUYỄN NGỌC TÚ (cựu Phó Giám đốc SCB chi nhánh Cống Quỳnh) 4 năm tù.

42. PHẠM THẾ QUẢNG (cựu Phó Giám đốc SCB chi nhánh Bến Thành) 2 năm tù.

43. HUỲNH THIÊN VĂN (cựu Giám đốc kênh kinh doanh khách hàng doanh nghiệp SCB) 4 năm tù.

44. BÙI ĐỨC KHOA (cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Natural Land) 11 năm tù.

45. NGUYỄN THỊ KHÁNH VÂN (cựu nhân viên Công ty CP Natural Land) 4 năm tù.

46. TRẦN THỊ KIM CHI (cựu nhân viên Công ty CP Natural Land) 4 năm tù.

47. NGUYỄN PHI LONG (cựu Tài chính Tập đoàn VTP) 6 năm tù.

48. ĐẶNG QUANG NGUYÊN (cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Lavifood) 3 năm tù.

49. CHU NAP KEE ERIC (Chu Lập Cơ, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư Times Square) 9 năm tù.

50. CAO VIỆT DŨNG (cựu Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH TM và SX Tường Việt) 2 năm tù.

51. NGUYỄN THANH TÙNG (Cựu Chủ tịch HĐQT Công ty CP Dầu khí Đông Phương) 5 năm tù.

52. ĐÀO CHÍ KIÊN (cựu Phó tổng Giám đốc Công ty CP Dầu khí Đông Phương) 3 năm tù.

53. LÊ VĂN CHÁNH (cựu Giám đốc Khối hỗ trợ kinh doanh SCB) 5 năm tù.

54. BÙI NGỌC SƠN (cựu Phó Giám đốc Phòng tái thẩm định SCB) 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.

55. TRẦN VĂN NHỊ (cựu Phó Giám đốc Công ty TNHH kiểm toán và định giá ATC, CN TP.HCM) 3 năm tù.

56. LÊ HUY KHÁNH (cựu Giám đốc Công ty TNHH Thẩm định giá Tầm Nhìn Mới) 5 năm tù.

57. HỒ BÌNH MINH (cựu Phó Giám đốc Công ty TNHH Thẩm định giá MHD) 6 năm tù.

58. TRẦN THỊ KIM NGÂN (Cựu Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thẩm định giá Thiên Phú) 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.

59. TRẦN TUẤN HẢI (cựu nhân viên thẩm định giá Công ty CP Thẩm định giá Thiên Phú) 2 năm tù.

60. ĐỖ XUÂN NAM (cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty DATC) 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.

61. LÊ KIỀU TRANG (cựu Phó Tổng Giám đốc, Công ty cổ phần thẩm định giá EXIM) 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.